Cursus Stichting GO,
november 2003 http://www.stgo.nl
Docente: Rita Niland
Opmerking: niet alle
links zijn even relevant. Gedurende de les worden er een aantal uitgelicht.
Na de les wordt dit
document verwijderd en verzonden aan de cursisten per e-mail.
http://www.rug.nl/bibliotheek/ddd/digitaledocumentdesk/index
De Digitale Document Desk
(DDD) van de RU Groningen (RUG) wil ondersteuning bieden bij het vervaardigen,
opslaan, ontsluiten en beschikbaarstellen van elektronische publicaties.
De desk geeft toegang tot
elektronische publicaties van de universiteit (deze zijn daarnaast ook via de
Catalogus toegankelijk) en verstrekt informatie over een aantal projecten op het
gebied van het elektronisch publiceren.
http://www.bureauonderzoek.nl/Bureau_Onderzoek.htm
Data-ontsluiting.
Een van de specialisaties
van Bureau Onderzoek is het benaderen, ontsluiten en bewerken van veelal zeer
grote data-bestanden.
http://www.neximus.com/go.init?class=content&project=Neximus2.0&IEVersion=6&L…
Neximus is gespecialiseerd
in het ontsluiten van (digitale) informatie door de inzet van internet
technologie. Neximus biedt snelheid in het ontwerpen, realiseren en integreren
van webtoepassingen.
http://www.uba.uva.nl/projecten/object.cfm?objectid=0D8AFAB5-350D-44FD-A1AE5…
Ontsluiting Bijzondere
Collecties van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam.
In diverse projecten wordt
gewerkt aan de ontsluiting van de collecties uit Bibliotheca Rosenthaliana en de
Kerkelijke collecties.
http://www.delta.tudelft.nl/jaargangen/35/27/21voorlDeltaVKC1.html
Digitale ontsluiting van de
bibliotheek.
De Bibliotheek TU Delft is
gestart met de realisatie van Virtuele Kenniscentra.
Via deze weg krijgen
studenten en wetenschappers snel en efficiënt toegang tot de voor hun vakgebied
relevante (wetenschappelijke) informatie.
http://www.utwente.nl/du/hulpmap/obm/index.doc/_printableversion.html
Ontsluiting Bestaand
Materiaal.
Bij de Universiteit Twente
is al digitaal lesmateriaal aanwezig.
Een deel van deze
materialen wordt voor 1 september 2002 geschikt gemaakt voor de Digitale
Universiteit.
http://www.kb.nl/kb/resources/frameset_kb.html?/kb/bst/jaar/kb2002/act3.html
Ontsluiting van informatie.
De KB ontwikkelt een
kennisdomein op het gebied van Nederlandse geschiedenis, taal en cultuur.
Hierin zullen verschillende
soorten informatie in de vorm van tekst, beeld en geluid en databases thematisch
worden ontsloten en via het web worden aangeboden.
http://sitegenerator.bibliotheek.nl/fobid/overig30/overig30.asp
FOBID Commissie
Ontsluiting.
De FOBID Commissie
Ontsluiting (FCO) oriënteert zich op de formele en inhoudelijke ontsluiting van
documentaire informatie in brede zin.
Doelstelling is het
bevorderen van een optimale ontsluiting en terugvindbaar maken van informatie
voor de gebruikers.
http://wwwis.win.tue.nl/infwet97/proceedings/infwniwi.html
Ontsluiting van websites
naar analogie met de inhoudsopgave van een boek: voordelen en toepassing.
Nederlands Instituut voor
Wetenschappelijke Informatiediensten, NIWI (http://www.niwi.knaw.nl)
http://www.kapa.be/ontsluiting/index.html
Ontsluiting van archieven.
Kring van Archivarissen in
de Provincie Antwerpen.
Opdracht
4 Lydia de Klerk
http://sitegenerator.bibliotheek.nl/fobid/overig30/overig30.asp
Dit is een site van de
FOBID, de Federatie van Organisaties in het
Bibliotheek-, Informatie-, en Documentatiewezen.
Ze hebben een speciale
commissie Ontsluiten. Op deze pagina kun je het doel van deze commissie lezen,
tezamen met de taken, activiteiten en de namen van de leden van de commissie.
http://www.surf.nl/publicaties/index2.php?oid=34
Dit is een site van IWI,
Innovatie Wetenschappelijke Informatievoorziening.
Er is een
gebruikersonderzoek gedaan naar het ontsluiten van internetbronnen door het
Platform ICT en onderzoek. Op deze pagina kun je de publicatie downloaden met de
gegevens van dit onderzoek.
http://www.kb.nl/kb/resources/frameset_kenniscentrum.html
Dit is een site van de
Koninklijke Bibliotheek. Op deze pagina kun je een handleiding inzien en/ of
kopiëren voor de gemeenschappelijke onderwerps-ontsluiting (GOO).
Dit is een site van het
Nationaal Archief. Op deze pagina staan diverse projecten waarin men bezig is om
informatie digitaal èn digitaal toegankelijk te maken.
http://www.cs.kuleuven.ac.be/~nele/ThesisKeuze2003/ClusterOntsluiting.html
Dit is de site van de
Katholiek Universiteit Leuven. Er zijn diverse initiatieven gelanceerd om alle
menselijke kennis te archiveren en toegankelijk te maken.
http://www.informatie.nl/productenDiensten/
Dit is de site van de
combinatie van thematisch maandblad en website voor professionals in de
informatievoorziening. Het gaat vooral over ICT-ontwikkelingen.
http://www.nbd.nl/pls/prod/aid_sse_0000.home
Dit
is de site van Biblion. De hele site houdt zich bezig met het toegankelijk maken
van informatie. Via "uitgeverij" en "bibliotheken" kun je
allerlei recente boeken bekijken. Ze hebben recenties van nieuwe publicaties op
hun site staan.
http://www.hosting.kun.nl/aspx/get.aspx?xdl=/views/kun/xdl/page&ItmIdt=585&SitIdt=5&VarIdt=4
Dit
is de site van de Katholieke Universiteit Nijmegen (KUN). Op deze site zijn
vooral van belang de volgende drie onderdelen: Zoeksystemen, volledige teksten
en diensten. Hier kun je informatie vinden via zoeksystemen, fulltext informatie
bekijken en literatuur zoeken, attenderingen laten maken en online in de
catalogus van de KUN zoeken.
http://www.bibliotheken.nl/kb/resources/frameset_kb.html?/kb/sbo/reports/virtbib2-1.html
Dit
is een onderdeel van de site van de Koninklijke Bibliotheek. Het gaat over de
virtuele bibliotheek in z’n algemeenheid. Het is een soort EHBO voor
informatie zoeken en diverse diensten op internet
http://www.vsv.nl/2zw/projecten/index.html
Dit
is de site van 2ZW; 2ZW verzorgt informatie over Zorg,
sociale Zekerheid, Wet- en regelgeving en Welzijn. Er wordt informatie gegeven
over projecten en producten. Via de uitgeverij kun je ook recente publicaties op
bovenstaande terreinen opzoeken en eventueel bestellen.
Alfabetisch
overzicht van internettermen. Handige pagina voor de ontsluiting van internet.
Pagina maakt deel uit van de online-cursus: Zoeken op het World Wide Web van de
Universiteit van Tilburg.
Site
van Dutchess = Dutch electronic subject service. Dit
is een nationale Nederlandse onderwerpsontsluiting voor internetbronnen gericht
op wetenschappers. Kwalitatief goede sites worden geselecteerd en
geclassificeerd volgens de Nederlandse Basisclassificatie.
Site
van het Europese project Renardus dat tot doel heeft internetbronnen te
ontsluiten voor onderzoek en het hoger onderwijs. De dienst maakt diverse
informatiediensten op het web geïntegreerd toegankelijk. Door middel van een
gemeenschappelijk datamodel en een gemeenschappelijk classificatiesysteem zijn
webbronnen binnen de afzonderlijke informatiediensten via één zoekactie te
vinden
NL-menu,
de index voor Nederlandse websites, bestond in 2002 tien jaar. In die tien jaar
is NL-menu uitgegroeid tot een populaire en gewaardeerde internetdienst. In het
tijdschrift Informatie Professional kreeg NL-menu het cijfer 9,5
toebedeeld in een vergelijkend onderzoek naar Nederlandstalige webwegwijzers.
Pagina
van SURF (samenwerkingsorganisatie van het hoger onderwijs en onderzoek op
het gebied van netwerkdienstverlening en informatie- en communicatietechnologie)
waarop het rapport Gebruikersonderzoek
Ontsluiting Internetbronnen van het Platform ICT en Onderzoek uit 1998 te
downloaden of gratis te bestellen is.
Artikel
uit Delta donderdag 18 september 2003, jaargang 35 nummer 27
over de digitale ontsluiting van de bibliotheek TU Delft.
Pagina
van de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam waarop wordt ingegaan op
diverse projecten om de daar aanwezige bijzondere collecties te ontsluiten.
Site van de
Koninklijke Bibliotheek met daarop de inhoud van Handleiding voor de
Gemeenschappelijke Onderwerpsontsluiting (GOO),tweede, herziene editie (1995)
Het
project Directory Of
Netherlands Online
Resources (Donor) startte in 1998 en werd
afgesloten in 1999. Het project beoogde het inrichten van een
voorwaardenscheppende infrastructuur voor informatiebeheer en -ontsluiting op
SURFnet. Donor voorziet hiermee in de behoefte aan een gecoördineerde aanpak
voor document- en metadata-beheer op het web.
Site
van de vereniging Digitaal Erfgoed Nederland. Deze stelt zich ten doel de
toegankelijkheid van het Nederlandse culturele erfgoed te bevorderen door middel
van digitale ontsluiting.
1.
http://sitegenerator.bibliotheek.nl/fobid/overig30/overig30.asp
De FOBID
Commissie Ontsluiting (FCO) oriënteert zich op de formele en inhoudelijke
ontsluiting van documentaire informatie in brede zin.
2.
http://www.kb.nl/kb/resources/frameset_kb.html?/kb/bst/jaar/kb2002/act3.html
De KB
ontwikkelt een kennisdomein op het gebied van Nederlandse geschiedenis, taal en
cultuur. Hierin zullen verschillende soorten informatie in de vorm van tekst,
beeld en geluid en databases thematisch worden ontsloten en via het web worden
aangeboden.
3.
http://www.geodan.nl/nl/product/enterprise.htm
Dataopslag en
ontsluiting
Als het
analyseren, integreren en presenteren van ruimtelijke informatie een proces is
waar het primaire proces van het bedrijf direct van afhankelijk is, zijn er
diverse oplossingen mogelijk.
4.
http://wwwis.win.tue.nl/infwet97/proceedings/infwniwi.html
Inhoudelijke
ontsluiting van Web sites kent meerdere benaderingen. Hier wordt een
vergelijking tussen gemaakt aan de hand van voorbeelden.
5.
http://www.surf.nl/publicaties/index2.php?oid=34
IWI heeft een
onderzoek laten doen met als doelstelling een bijdrage te leveren aan de
innovatie van de wetenschappelijke informatievoorziening in Nederland door
inzicht te verschaffen in de problematiek van de ontsluiting van internetbronnen
en het zoekgedrag van netwerkgebruikers.
6.
http://www.utwente.nl/du/hulpmap/obm/
Ontsluiting
Bestaand Materiaal
Bij de
Universiteit Twente is al digitaal lesmateriaal aanwezig. Een deel van deze
materialen wordt voor 1 september 2002 geschikt gemaakt voor de Digitale
Universiteit.
7.
http://cf.uba.uva.nl/nl/collecties/handschriften/reveil/ontsluiting.html
Het oudste deel
van de collectie is ontsloten door middel van de Beknopte catalogus der
Stichting: Réveil-Archief. Amsterdam 1937 en de Catalogus der Stichting Réveil-Archief
1930-1955.
8.
http://www.delta.tudelft.nl/jaargangen/35/27/21voorlDeltaVKC1.html
Digitale
ontsluiting van de bibliotheek
De Bibliotheek
TU Delft is gestart met de realisatie van Virtuele Kenniscentra. Via deze weg
krijgen studenten en wetenschappers snel en efficiënt toegang tot de voor hun
vakgebied relevante (wetenschappelijke) informatie.
9.
http://www.uba.uva.nl/projecten/object.cfm?objectid=0D8AFAB5-350D-44FD-A1AE5A3D5D0C94D6
Ontsluiting
Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek. In diverse projecten
wordt gewerkt aan de ontsluiting van de collecties uit Bibliotheca Rosenthaliana
en de Kerkelijke collecties.
10.
http://www.kit.nl/over_het_kit/html/conservering_en_ontsluiting_ki.asp
Papieren
erfgoed collecties KIT beter opgeslagen en ontsloten
Sinds 2000
werkt een team van KIT Bibliotheek - medewerkers hard aan de conservering en
ontsluiting van dat deel van de collectie dat tot het nationaal cultureel
erfgoed wordt gerekend.
Huiswerkopdracht
2. URL’s over ontsluiting. Monique Vringer
http://sitegenerator.bibliotheek.nl/fobid/overig30/overig30.asp
Website van de FOBID
Commissie Ontsluiting (FCO): ze oriënteert zich op de formele en inhoudelijke
ontsluiting van documentaire informatie in brede zin.
http://www.kb.nl/kb/resources/frameset_kb.html?/kb/bst/jaar/kb2002/act3.html
Uitleg over de
ontsluitingswerkzaamheden van de KB met veel hyperlinks naar o.a.
“Ontwikkeling van kennisdomeinen en geïntegreerde kennisbanken”,
“Nederlandse bibliografie en catalogi”, “Wetenschappelijke documentatie”
en “Ontsluiting van internetbronnen”.
http://wwwis.win.tue.nl/infwet97/proceedings/infwniwi.html
Inhoudelijke ontsluiting
van Web sites kent meerdere benaderingen. Hier wordt een vergelijking tussen
gemaakt aan de hand van voorbeelden. De uitkomsten van de vergelijking wijzen op
voordelen van ontsluiting met een handmatig aangelegde alfabetische lijst. Dit
wordt nader uitgewerkt in de case van de Web site van het Nederlands Instituut
voor Wetenschappelijke Informatiediensten (NIWI), dat voor een dergelijke
benadering gekozen heeft.
http://www.surf.nl/publicaties/index2.php?oid=34
IWI heeft een onderzoek
laten doen met als doelstelling een bijdrage te leveren aan de innovatie van de
wetenschappelijke informatievoorziening in Nederland door inzicht te verschaffen
in de problematiek van de ontsluiting van internetbronnen en het zoekgedrag van
netwerkgebruikers.
In het project zijn
gegevens verzameld ten behoeve van onderzoek naar gebruikersgedrag en -behoeften
met betrekking tot netwerkinformatie in de Nederlandse context. Het accent lag
hierbij op het zoekgedrag van wetenschappers en het gebruik van de verschillende
zoekinstrumenten.
Het rapport kan in
PDF-formaat gedownload worden.
http://cf.uba.uva.nl/nl/collecties/handschriften/reveil/ontsluiting.html
Ontsluiting van de
collectie tot 1955
Het oudste deel van de
collectie is ontsloten door middel van de Beknopte catalogus der Stichting: Réveil-Archief.
Amsterdam 1937 en de Catalogus der Stichting Réveil-Archief 1930-1955. Z.pl.,
z.j. (kortheidshalve aangeduid als 'de catalogus-Kluit'). Daarnaast zijn er
fichiers met beschrijvingen op cataloguskaartjes.
http://www.surfnet.nl/innovatie/surfworks/doc/actplan00/h6.html
Volgend
op voorbereidingen in 1999 wordt in 2000 een pilot-project voor een web-index
van Europese onderzoeksgegevens in TERENA-verband verder uitgewerkt. Een
belangrijke component hiervan is onderzoek naar de classificatie van
web-documenten. Hiervoor wordt een onderzoek naar relevante state-of-the-art
software opgezet. Bij grote web-indexen valt een soortgelijke trend richting
automatische classificatie van web-documenten te bespeuren.
http://www.seneca.nl/smartsite1.htm?goto=83
In
veel organisaties zijn grote hoeveelheden informatie in databestanden
opgeslagen, van personeelsgegevens tot productbeschrijvingen. Ook uw organisatie
kent ongetwijfeld veel verschillende soorten databestanden.
Soms
is het zinvol een brede groep gebruikers toegang tot dergelijke databases te
verlenen. Voorbeelden zijn: het tonen van de vacatures uit een databestand van
de afdeling personeelszaken via het internet of het presenteren van het
personeelsbestand in de vorm van een 'smoelenboek' via het intranet. In het
verleden stuitte dit in veel gevallen op problemen. Met Smartsite DWS® zijn die
problemen voorbij want met Smartsite DWS® haalt u zeer sterke
data-ontsluitingsfaciliteiten in huis. Het converteren van databestanden naar
HTML- of tekstdocumenten, om ze vervolgens op de website te zetten, wordt
daarmee overbodig.
Commerciële website.
http://www.delta.tudelft.nl/jaargangen/35/27/21voorlDeltaVKC1.html
Digitale
ontsluiting van de bibliotheek
De
Bibliotheek TU Delft is gestart met de realisatie van Virtuele Kenniscentra. Via
deze weg krijgen studenten en wetenschappers snel en efficiënt toegang tot de
voor hun vakgebied relevante (wetenschappelijke) informatie.
http://www.neximus-content-management-systeem.nl/informatie_ontsluiting.html
Neximus
is gespecialiseerd in het ontsluiten van (digitale) informatie door de inzet van
internet technologie.
Neximus
biedt kwaliteit in het ontwerpen, realiseren en integreren van webtoepassingen.
Hierdoor worden onze opdrachtgevers sneller, efficiënter en klantvriendelijker.
Commerciële
website.
http://www.uba.uva.nl/projecten/object.cfm?objectid=0D8AFAB5-350D-44FD-A1AE5A3D5D0C94D6
Bijzondere
Collecties ontsloten
In
diverse projecten wordt gewerkt aan de ontsluiting van de collecties uit
Bibliotheca Rosenthaliana en de Kerkelijke collecties. Bibliotheca Rosenthaliana
omvat een belangrijke collectie Noord-Nederlandse hebraica en judaica uit de
17e-19e eeuw. Daarnaast
Sefardische judaica en materiaal over de geschiedenis van de joden in
Nederland en Duitsland en Joodse boekwetenschap. De Kerkelijke collecties
omvatten handschriften en vooral oude drukken met betrekking tot de theologie en
de kerkgeschiedenis in het algemeen en die van het Nederlandse protestantisme en
de radicale reformatie in het bijzonder.
http://www.bureauonderzoek.nl/Bureau_Onderzoek.htm
Bureau
Onderzoek is een complete onderzoeksorganisatie, verbonden aan de Dienst Sociale
Zaken en Werk van de Gemeente Groningen. Ze verrichten onderzoek op het terrein
van werk, inkomen, zorg en welzijn, leefbaarheid en veiligheid. Daarnaast zijn
ze bij uitstek thuis op het gebied van data-ontsluiting.
http://www.kit.nl/over_het_kit/html/conservering_en_ontsluiting_ki.asp
Sinds
2000 werkt een team van KIT Bibliotheekmedewerkers hard aan de conservering en
ontsluiting van dat deel van de collectie dat tot het nationaal cultureel
erfgoed wordt gerekend. Dit zijn de naar schatting 3.500 tijdschrifttitels,
20.000 boeken en 10.000 kaarten uit de collectie die vòòr 1950 in Nederland of
in Nederlandse gebiedsdelen zijn gepubliceerd.
Huiswerkopdracht
1.
Cursist:
Walter Dunsbergen
Interview
met medewerker die sinds elf jaar werkzaam is bij de CBB.
Voor
deze opdracht heb ik een collega geïnterviewd die 11 jaar geleden in dienst is
getreden bij de CBB als cliëntbemiddelaar. Momenteel is zij voorlichter/coördinator
vrijwilligers bij de CBB. Zij heeft in de afgelopen jaren heel wat veranderingen
meegemaakt. Hieronder een verslag:
“Op
het gebied van de ontsluiting van lectuur in andere leesvormen heb ik de
afgelopen jaren heel veel zien veranderen. Veel zaken zijn nu efficiënter
geregeld dan voorheen. Om wat voorbeelden te noemen: toen ik hier kwam werken
had elke blindenbibliotheek een eigen distributie-afdeling. Dit is nu
samengevoegd: gesproken boeken en tijdschriften worden nu centraal vanuit één
bibliotheek verzonden. Hetzelfde geldt voor alle braillelectuur.
De
computer heeft ook een grote rol gespeeld in veranderingen en verbeteringen rond
de ontsluiting van lectuur. Tien jaar geleden had slechts een enkeling van onze
gebruikers een PC thuis en was er nauwelijks lectuur digitaal beschikbaar.
Nu heeft zo’n 50 % van de gebruikers de beschikking over een computer.
Hierdoor kan per mail lectuur aangevraagd worden. Ook is er inmiddels een
speciale website voor blinden en slechtzienden. De blindenbibliotheken plaatsen
hierop kranten, tijdschriften, brochures en andere lectuur die blinden en
slechtzienden via hun computer met brailleleesregel of spraaksynthese kunnen
raadplegen. Ook studieboeken kunnen inmiddels digitaal aangeleverd worden.
Op
het gebied van brailleboeken is er ook een en ander veranderd. Voorheen hadden
we een groot magazijn waarin al onze brailleboeken bewaard werden. Tegenwoordig
hoeven lezers brailleboeken niet meer terug te sturen, omdat ze op aanvraag
geprint worden. De blindenbibliotheken hebben de beschikking over de digitale
teksten. Eén druk op de knop en het boek rolt uit de printer. Dit betekent ook
dat er geen wachtlijsten meer zijn voor brailleboeken. Nog een verandering die
te maken heeft met het ‘digitale tijdperk’. Toen ik begon op de afdeling
Klantenservice van de CBB, werd er met drie verschillende computers gewerkt.
Verschillende programma’s waren op verschillende computers geïnstalleerd. Een
jaar of zes geleden zijn alle programma geïntegreerd en werken we dus nog maar
met één computer, wat uiteraard veel handiger is. Tenslotte een recente
verandering: boeken op cassette worden zeer binnenkort vervangen door boeken op
CD-Rom. Dit heeft veel voordelen voor de klant: de geluidskwaliteit is beter,
een boek past op één schijfje en een boek op CD-Rom heeft meer
zoekmogelijkheden dan een boek op cassette”. Al met al veel veranderingen en
verbeteringen dus, vooral dankzij de computer!”